Trần Quí Thanh
—–
Xây dựng một văn bản quy phạm pháp luật là điều căn bản nhất để chính sách được áp dụng vào cuộc sống, hay nói cách khác là chính sách được thể chế hóa. Vì vậy, quy định của pháp luật phải chuẩn mực, có chất lượng về nội dung và hình thức.
Nhưng trên thực tế, có không ít văn bản quy phạm pháp luật được soạn thảo, đã ban hành nhưng không chuẩn mực, trong đó có những văn bản quy định trái pháp luật, xung đột với văn bản pháp luật cao hơn. Năm 2017, các cơ quan bộ, ngang bộ và địa phương ban hành 5.639 văn bản trái pháp luật. Năm 2018, Cụ kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật – Bộ Tư pháp phát hiện 84 văn bản sai về thẩm quyền, nội dung.
Có những thông tư đưa ra quy định nhằm phục vụ, bảo vệ lợi ích của ngành, thêm quyền hạn cho bộ ngành đó, đi ngược lại với lợi ích chung. Những giấy phép con, điều kiện kinh doanh phần lớn sinh ra từ các thông tư lại áp đặt này. Đối với các quy định được xây dựng từ góc nhìn lợi ích của ngành, không phải phục vụ lợi ích chung, thì đương nhiên tăng quyền hạn cho cơ quan quản lý. Từ đó, những người trực tiếp thi hành có điều kiện để tạo áp lực lên đối tượng bị điều chỉnh, tham nhũng to, tham nhũng vặt cũng từ đó mà ra.
Có những văn bản quy phạm pháp luật đưa ra quy định không còn phù hợp với thực tế. Mới đây, Thông tư 02/2019 của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn ban hành danh mục sản phẩm thức ăn chăn nuôi, đưa ra danh mục cho phép thay vì đưa ra danh mục cấm. Quy định này gặp phản ứng từ cộng đồng, bởi lẽ đúng ra Thông tư chỉ đưa ra danh mục cấm, còn lại hãy cho người dân có quyền sử dụng mọi nguyên liệu phong phú khác để tạo ra sản phẩm. Hãy để khoảng trống cho con người phát huy sáng tạo.
Luật điều chỉnh hành vi, nhưng không thể là rào cản không cho cuộc sống vươn tới.
Luật thể chế hóa chính sách, cho nên những quy định đi ngược lại với chính sách chung cần phải loại bỏ.
Sài Gòn ngày 27/3/2019
TQT
Bài đọc thêm, Link: Tư duy làm luật, nhìn từ thông tư “thức ăn chăn nuôi”
(https://www.thesaigontimes.vn/286433/tu-duy-lam-luat-nhin-tu-thong-tu-thuc-an-chan-nuoi.html?fbclid=IwAR0ybO5FMYZrfAhqgbsBx1j9UVcxAKqDtWtt8Xt7JY6ZHrVrJdag-zyo_2s)
