Nếu doanh nghiệp sở hữu sản phẩm tốt thì họ như người chủ mỏ vàng; nhưng vàng còn trong mỏ thì cũng không khác chim trời, cá nước là bao.
Marketing như là công cụ khai thác hiệu quả, chính xác và ngay liền; biến vàng trong mỏ thành tiền mặt có thể cất trong ngân hàng và qui ra thành một con số cụ thể.
Khi nhận thấy vai trò quan trọng này của lĩnh vực marketing, người ta cũng nhận thấy một bộ máy vô cùng tinh vi khuynh đảo nhiều thứ từ tổ chức lãnh đạo, văn hóa kinh doanh, đời sống xã hội, và nhiều thứ khác … đã từ rất lâu, dù có nhận thấy hay không, nghệ thuật marketing đã có những ảnh hưởng sâu sắc đến xã hội, thay đổi nhận thức của nhiều người không khác gì vai trò của giáo dục, chính trị. Như một qui luật tất yếu, người ta nhận ra ranh giới mong manh của nghệ thuật marketing và đạo đức.
Hơn bao giờ hết, khi công nghệ marketing online và digital chiếm lĩnh các hoạt động marketing thì chúng ta có thể tưởng tượng quyền kiểm soát bom hạt nhân được đặt vào tay một số thủ lĩnh làm công tác thị trường, những phù thủy có thể khiến dân tình đi từ hoang mang này đến choáng ngợp khác; từ những nghi ngờ đến niềm tin mù quáng, từ kẻ thù không đội trời chung cũng có thể là bạn hữu, mọi thứ đảo lộn một cách không tưởng.
Và phía sau những “chiến dịch” marketing, một kịch bản hạ màn, và thoáng chốc người ta không kịp nhận ra mình đã bị điều khiển một cách ngoạn mục. Khi một đám đông bị hay được điều khiển bởi một ekíp, thậm chí là toan tính của một vài người đứng đầu, thì cuộc chơi ấy, người ta không thể không cân nhắc xem ngay từ đầu, nó có vi phạm về mặt đạo đức hay không,
Say nghề, danh vọng và sự thấu hiểu
Thời buổi mà sản phẩm là gì không quan trọng bằng việc người ta bán nó như thế nào. Công cụ mua sắm được hoàn thiện chỉ trong vài giây để một người thả mình vào cảm giác lạ lùng, đôi khi chỉ là trải nghiệm chính cái việc mua sắm chứ không hẳn là tính hữu dụng của sản phẩm.
Không còn những giới hạn địa lý, ngôn ngữ, không gian, khi những dòng thông tin được tính toán chi li đến từng dấu chấm, dấu phẩy; khi ngôn từ được chọn lọc, và tâm lí con người được mổ xẻ như thể người ta có thể tác động đến từng nơ-ron thần kinh, trò chơi đã chính thức bắt đầu.
Từ chiến dịch này đến chiến dịch khác, từ nhãn hàng này đến nhãn hàng khác, từ vị trí này qua vị trí khác, một chiến binh marketing chẳng bao giờ cho mình điểm dừng lại khi anh ta, một cách nào đó, nhận ra mình đang điều khiển hành vi của đám đông.
Nghệ thuật marketing đã trở thành một loại nghệ thuật đầy ma lực, hấp dẫn cả hai mặt đối lập mà trước đây chúng ta không bao giờ nghĩ chúng có thể hòa hợp: tiền và nghệ thuật, sáng tạo và công thức, danh vọng và ẩn danh, cái tôi kiêu hãnh và khao khát phục vụ cộng đồng.
Trong một chiến dịch marketing người ta có thể nhân danh những điều tốt đẹp nhất, kể câu chuyện sâu sắc và nhân văn nhất, kêu gọi những thức tỉnh đến tâm can của dân tộc, chỉ để khách hàng nhớ đến và mua sắm sản phẩm của nhãn hàng.
Tất nhiên là mẻ lưới cất lên, chủ tàu đánh bắt là người hưởng lợi; nhưng có một người lao động hăng say, quên đất trời, quên cả giá bán cá, họ là những thợ chài say nghề, sát cá. Đến một lúc, người ta không còn làm việc vì thu nhập, vì cuộc sống, mà có khi vì tham vọng dời núi, lấp bể.
Một lúc nào đó, người ta có thể quên đi cả hai chữ đạo đức trong cách vận hành ngành công nghiệp khổng lồ có cái tên đơn giản đến sơ đẳng: marketing!
Lẽ dĩ nhiên, ai làm việc cũng muốn hướng đến sự cống hiến tối đa cho sự nghiệp, thăng tiến và tạo dựng sự thịnh vượng bền bỉ mang tính kế thừa, nơi mà ban đầu người ta gọi một cách thanh lịch và đầy tinh xây dựng network (hệ thống) rồi team-building (xây dựng đội ngũ) cho đến một hôm người ta mơ hồ đến những khái niệm chuyên biệt hơn như nhóm, lợi ích nhóm, phe cánh.
Tất cả những trò chơi lớn đều có cách xây dựng điển hình: hy sinh một điều nhỏ, để đạt đến điều lớn hơn. Mà trong một phút sơ sẩy, chỉ cần cái lợi ích đó gắn liền với cá nhân, gắn liền với sự nghiệp và sự bảo đảm thịnh vượng; ai cũng có những phút yếu lòng.
Phút yếu lòng của những nhân vật có tầm ảnh hưởng đến marketing của những thương vụ lớn, sẽ là tổn thất mà cả đám đông phải gánh chịu, đôi khi là cả một cộng đồng, một đất nước, thậm chí là toàn cầu. Đạo đức, từ cổ chí kim, là thành trì vững chắc nhất trong mọi thành trì. Nhưng mọi thành trì vững chắc đều có cách bị hủy diệt giống nhau rất điển hình: chúng bắt đầu bằng một khe nứt nhỏ.
