Zing News – Hoài Thu
Theo đánh giá của Chính phủ, ổn định kinh tế vĩ mô đối mặt với nhiều thách thức, sức ép lạm phát lớn, giá xăng, dầu và nguyên vật liệu đầu vào biến động mạnh…
Sáng 20/10, tại phiên khai mạc kỳ họp thứ 4 Quốc hội khóa XV, Thủ tướng Phạm Minh Chính trình bày báo cáo kết quả kinh tế – xã hội năm 2022 và dự kiến kế hoạch năm 2023. Theo người đứng đầu Chính phủ, dù trong bối cảnh nhiều thách thức, tình hình kinh tế – xã hội trong 9 tháng phục hồi tích cực và đạt những kết quả quan trọng, khá toàn diện trên nhiều lĩnh vực; ước cả năm đạt và vượt 14/15 chỉ tiêu kế hoạch đề ra.
Thu hồi 16.000 tỷ từ các vụ án tham nhũng, kinh tế
Thủ tướng cho biết kinh tế vĩ mô cơ bản ổn định, lạm phát được kiểm soát, tăng trưởng kinh tế phục hồi tích cực, các cân đối lớn của nền kinh tế được bảo đảm. Tăng trưởng GDP 9 tháng đạt 8,83%; ước cả năm đạt khoảng 8% – vượt mục tiêu đề ra (6-6,5%). Thu ngân sách 9 tháng đạt 94% dự toán, tăng 22% so với cùng kỳ; ước cả năm vượt 14,3% – tăng 2,9% so với năm 2021.
Báo cáo của Chính phủ cho thấy các ngân hàng thương mại yếu kém, doanh nghiệp thua lỗ, dự án chậm tiến độ, kém hiệu quả kéo dài đã và đang được quyết liệt tháo gỡ, xử lý; thu hồi tài sản trong các vụ án tham nhũng, kinh tế đạt kết quả tích cực. Trong đó, thu được gần 16.000 tỷ thất thoát, bị chiếm đoạt trong các vụ án hình sự về tham nhũng, kinh tế; thu được trên 22.000 tỷ của các tổ chức tín dụng.
“Nợ công, nợ Chính phủ, nợ nước ngoài của quốc gia được kiểm soát an toàn”, theo nhận định của Chính phủ. Báo cáo dẫn chứng ước tính đến cuối năm 2022, nợ công khoảng 43-44% GDP (trần là 60%); nợ Chính phủ khoảng 40 41% GDP (trần là 50%) và nợ nước ngoài quốc gia khoảng 40-41% GDP (trần là 50%).Thủ tướng Phạm Minh Chính. Ảnh: Hồng Phong.
 |
| Thủ tướng Phạm Minh Chính. Ảnh: Hồng Phong. |
Dù vậy, Thủ tướng đánh giá ổn định kinh tế vĩ mô đối mặt với nhiều thách thức, sức ép lạm phát lớn, giá xăng, dầu, nguyên vật liệu đầu vào biến động mạnh.
Các thị trường chứng khoán, trái phiếu doanh nghiệp, bất động sản còn tiềm ẩn rủi ro; việc cơ cấu lại một số tổ chức tín dụng yếu kém còn nhiều khó khăn, hiệu quả chưa cao. Nợ xấu, nợ thuế có xu hướng tăng.
Nhận định tình hình thế giới năm 2023 có thể diễn biến nhanh, khó lường, Chính phủ dự báo tăng trưởng có xu hướng chậm lại; nguy cơ suy thoái kinh tế và rủi ro về tài chính, tiền tệ, nợ công, an ninh năng lượng, lương thực, thông tin gia tăng.
Chính phủ đặt mục tiêu tăng trưởng GDP năm 2023 khoảng 6,5%; chỉ số giá tiêu dùng tăng khoảng 4,5%; tốc độ tăng năng suất lao động xã hội bình quân 5-6%…
Để đạt những mục tiêu này, Chính phủ đưa ra 12 nhiệm vụ, giải pháp. Trong đó, nhiệm vụ đầu tiên được Thủ tướng nhấn mạnh là tiếp tục ưu tiên giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, thúc đẩy tăng trưởng, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế.
Người đứng đầu Chính phủ lưu ý việc thiện chính sách tiền tệ thận trọng, chắc chắn; điều hành lãi suất, tỷ giá phù hợp; bảo đảm cung cấp đủ vốn tín dụng cho nền kinh tế; kiểm soát chặt chẽ tín dụng vào các lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro; tập trung giữ vững ổn định thị trường tài chính, tiền tệ.
Liên quan giải pháp về hạ tầng giao thông, Thủ tướng yêu cầu đẩy nhanh tiến độ một số công trình hạ tầng giao thông trọng điểm quốc gia, có tính liên vùng, hạ tầng đô thị lớn, các dự án đường sắt đô thị, hạ tầng văn hóa, xã hội.
“Trong năm 2023, phấn đấu hoàn thành, đưa vào sử dụng một số đoạn cao tốc đã có chủ trương đầu tư; một số dự án đường sắt đô thị; nâng cấp mở rộng, khai thác lưỡng dụng một số sân bay”, lãnh đạo Chính phủ nhấn mạnh.
Làm rõ thực trạng cung cấp xăng, dầu
Thẩm tra báo cáo của Chính phủ, Ủy ban Kinh tế của Quốc hội ghi nhận điểm sáng khi trong giai đoạn khó khăn, Chính phủ đã vừa tập trung phòng, chống, kiểm soát dịch bệnh, vừa thúc đẩy phục hồi và phát triển kinh tế – xã hội.
Về tăng trưởng kinh tế, bất chấp nhiều nền kinh tế trong khu vực và trên thế giới gặp nhiều khó khăn và tăng trưởng có chiều hướng suy giảm, tăng trưởng kinh tế của Việt Nam có sự phục hồi tích cực kể từ đầu năm 2022. GDP 9 tháng năm 2022 tăng 8,83% so với cùng kỳ, theo Ủy ban Kinh tế, là mức tăng cao nhất của 9 tháng trong giai đoạn 2011-2022, nhất là quý III tăng 13,67%.
Song, để nhìn nhận toàn diện tình hình phát triển kinh tế – xã hội, cơ quan thẩm tra của Quốc hội cho rằng còn nhiều vấn đề cần quan tâm.
Vấn đề đầu tiên được Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh nhắc đến là Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế – xã hội, dù Chính phủ đã quyết liệt triển khai, kết quả còn khiêm tốn khi tỷ lệ giải ngân (tính đến cuối tháng 9) mới đạt 20% tổng số vốn của chương trình.
Về kết quả thực hiện các chỉ tiêu chủ yếu, Ủy ban Kinh tế đề nghị làm rõ nguyên nhân tốc độ tăng năng suất lao động xã hội – một trong các chỉ tiêu rất quan trọng trong phản ánh khả năng cạnh tranh của nền kinh tế, đạt thấp hơn so với mục tiêu (ước tăng 4,7-5,2%, mục tiêu là 5,5%), trong khi tăng trưởng kinh tế dự kiến vượt khoảng 2% so với kế hoạch và GDP bình quân đầu người cũng dự kiến vượt kế hoạch.
Việc xây dựng dự toán thu ngân sách Nhà nước không sát thực tế, còn quá thận trọng, theo Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế, có thể làm giảm không gian của chính sách tài khóa. Chất lượng thu ngân sách Nhà nước còn chứa đựng yếu tố chưa bền vững, phần lớn tăng thu từ đất, dầu thô, xổ số kiến thiết, trong khi thu từ hoạt động sản xuất, kinh doanh tăng chậm.
Cơ quan này đề nghị Chính phủ phân tích, báo cáo rõ việc thu ngân sách Nhà nước tăng cao trong bối cảnh số doanh nghiệp tạm ngừng kinh doanh, ngừng hoạt động chờ giải thể tăng cao và Nhà nước đang thực hiện các chính sách miễn, giảm thuế, phí, lệ phí để hỗ trợ doanh nghiệp.
Dù tình hình lạm phát được kiểm soát, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế chỉ ra vấn đề từ đầu năm đến giữa năm, giá xăng dầu trong nước liên tục tăng lên mức kỷ lục, gây ra nhiều khó khăn cho hoạt động của doanh nghiệp và đời sống người dân.
Theo ông Thanh, việc tăng giá xăng dầu trong năm qua có nguyên nhân quan trọng từ thiếu hụt nguồn cung trong nước; tỷ lệ chiết khấu không phù hợp, giá mua cao hơn giá bán khiến nhiều doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu thua lỗ, dẫn tới tình trạng nhiều cửa hàng xăng dầu phải thường xuyên đóng cửa hoặc khống chế lượng xăng dầu bán cho khách hàng.Ủy ban Kinh tế đề nghị làm rõ thực trạng cung cấp xăng dầu sau việc hàng loạt cây xăng đóng cửa thời gian qua. Ảnh: Quỳnh Danh.
 |
| Ủy ban Kinh tế đề nghị làm rõ thực trạng cung cấp xăng dầu sau việc hàng loạt cây xăng đóng cửa thời gian qua. Ảnh: Quỳnh Danh. |
Cơ quan thẩm tra đề nghị làm rõ thực trạng cung cấp xăng dầu; phân tích nguyên nhân cả khách quan lẫn chủ quan trong công tác điều hành giá xăng dầu để rút ra bài học kinh nghiệm và có giải pháp ứng phó kịp thời, phù hợp khi giá xăng dầu thế giới nhiều khả năng tiếp tục có những diễn biến bất lợi trong tương lai.
Ngoài ra, cũng có ý kiến đề nghị làm rõ tồn tại trong công tác chỉ đạo điều hành và kiểm soát giá các mặt hàng thiết yếu; khi giá xăng dầu giảm, giá cả nhiều mặt hàng vẫn neo cao, đặc biệt là các mặt hàng đầu vào cho sản xuất nông nghiệp, lương thực, thực phẩm… ảnh hưởng lớn đến đời sống người dân.
Trong quy hoạch, cơ quan thẩm tra lưu ý quy hoạch điện VIII rất quan trọng nhằm bảo đảm vững chắc an ninh năng lượng quốc gia, cung ứng đủ điện phục vụ phát triển kinh tế – xã hội và đời sống nhân dân. Tuy nhiên, tiến độ lập quy hoạch điện VIII vẫn rất chậm so với yêu cầu, dẫn đến chưa triển khai được các dự án phát triển điện năng.
Thị trường chứng khoán dù có tốc độ tăng trưởng nhanh và chia sẻ vai trò huy động vốn trung, dài hạn cho nền kinh tế với thị trường tiền tệ, vẫn tiềm ẩn nhiều biến độ, rủi ro.
Ủy ban Kinh tế dẫn chứng vừa qua, vụ việc xảy ra tại Tập đoàn Tân Hoàng Minh, Công ty Cổ phần Tập đoàn Đầu tư An Đông và các tổ chức, đơn vị liên quan cùng với những vụ việc khác liên quan đến thị trường trái phiếu doanh nghiệp, thị trường chứng khoán… đã và đang gây ra nhiều hệ lụy đối với việc phát triển bền vững thị trường vốn, đối với xã hội, gây mất niềm tin của người dân và nhà đầu tư.
Có ý kiến đề nghị làm rõ trách nhiệm của cơ quan quản lý Nhà nước, đồng thời đề nghị có đánh giá thận trọng, chính xác về mức độ ảnh hưởng để có giải pháp phù hợp, bảo đảm sự phát triển an toàn, lành mạnh, bền vững của thị trường tiền tệ, thị trường vốn.
Cơ quan thẩm tra thống nhất định hướng, mục tiêu và chỉ tiêu báo cáo Chính phủ nêu nhưng đề nghị Chính phủ bổ sung cơ sở đề xuất chỉ tiêu tốc độ tăng chỉ số giá tiêu dùng CPI bình quân năm 2023 là 4,5%. “Với áp lực lạm phát dự kiến sẽ ở mức cao trong năm 2023, Chính phủ cần lưu ý các thách thức khi thực hiện chỉ tiêu này”, theo quan điểm của Ủy ban Kinh tế.
Ngoài ra, Ủy ban Kinh tế đề nghị Chính phủ theo dõi sát tình hình giá xăng dầu thế giới và trong nước, từ đó đề xuất phương án kịp thời, phù hợp về thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế giá trị gia tăng đối với xăng dầu, nghiên cứu giải pháp miễn giảm phí, lệ phí trong lĩnh vực giao thông vận tải hỗ trợ doanh nghiệp trong bối cảnh giá xăng dầu cao.
Nguồn: https://zingnews.vn/suc-ep-lam-phat-lon-thi-truong-trai-phieu-bat-dong-san-nhieu-rui-ro-post1367015.html
