Trần Quí Thanh
—–
Con người có một phẩm chất tuyệt vời là sau những biến cố thì thường tìm ra một cách đột phá để thay đổi và phát triển mang tính đột phá. Lịch sử loài người đã chứng minh như vậy đặc biệt là những biến cố mang tầm nhân loại.
Dịch COVID-19 là một thảm họa toàn cầu, chắc chắn sau dịch này, con người sẽ có thay đổi về nhiều mặt, trong đó có mô hình sản xuất kinh doanh, quản lý điều hành xã hội dẫn đến thay đổi thị trường lao động.
Mấy năm nay, cả thế giới nói đến cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư, công nghệ 4.0, nhiều quốc gia bàn luận rất sôi nổi, nhưng ứng dụng công nghệ vào đời sống chưa cao. Việt Nam là một ví dụ.
Nhưng con virus SARS-CoV-2 đẩy con người vào cái thế phải thay đổi, và từ tình trạng bị bắt buộc, con người nhận ra lợi ích. Có thể nói, đây chính là một cơ hội, như nhiều người nói, “trong nguy có cơ” là vậy.
Xin lấy vài ví dụ, ngành giáo dục chưa bao giờ tính đến việc học trực tuyến hay học qua truyền hình. Nhưng vì dịch COVID-19, gần như cả nước đã tổ chức học trực tuyến, học qua truyền hình. Học sinh, phụ huynh bắt đầu làm quen với công nghệ thông tin và tìm thấy lợi ích của nó.
Mới đây, Bộ Giáo dục Đào tạo và Bộ Thông tin Truyền thông đã có hội nghị bàn đến việc hỗ trợ mô hình học trực tuyến nhằm giảm chi phí cho người học. Tui tin rằng, sau dịch này, việc học online sẽ thay thế dần cho cách dạy và học truyền thống. Lợi ích của dạy và học online thì quá nhiều, chỉ riêng việc con người bớt ra đường cũng là lợi ích không nhỏ.
Dịch bệnh, ai cũng sợ nên ở trong nhà, mua bán trực tuyến có cơ hội bùng nổ. Ở nhà, chỉ một cái điện thoại, có thể mua được nhiều hàng hóa, thực phẩm, vật dụng cần thiết. Cho nên, sau dịch sẽ có thay đổi lớn, hàng hóa sẽ chuyển từ kệ siêu thị lên màn hình điện thoại. Mua bán trực tuyến, thương mại điện tử thay thế cho cách mua bán truyền thống.
Tập trung đông người là môi trường cho virus lây lan, và đương nhiên, virus SARS-Cov-2 không lây nhiễm được con robot. Cho nên, sẽ có một cuộc cách mạng về robot trong các ngành sản xuất thâm dụng lao động.
Ổ dịch ở Bệnh viện Bạch Mai là nguyên nhân từ bên ngoài vào, do người chăm sóc bệnh nhân, người cung cấp dịch vụ. Sau dịch, các bệnh viện phải thay đổi, sử dụng robot để làm những công việc thay thế dần con người để hạn chế lây nhiễm trong bệnh viện.
Chính phủ và chính quyền các địa phương nói nhiều đến chính quyền điện tử nhưng chưa áp dụng được nhiều, vẫn bàn giấy, những cuộc họp một người đứng trên đọc tham luận, hàng chục người ngồi dưới dò chính tả. May nhờ con virus SARS-CoV-2, nhiều cơ quan chuyển sang họp trực tuyến, 50% cán bộ nhân viên làm việc ở nhà qua các chương trình công nghệ thông tin. Mô hình mới này sẽ được thay thế cho “sáng vác ô đi tối vác về”.
Không chỉ cơ quan chính quyền, nhiều công ty, văn phòng đại điện, tổ chức chuyển sang làm việc trên không gian ảo, tiết kiệm cho từng đơn vị và lợi ích cho xã hội rất lớn.
Đừng lo công nghệ sẽ làm cho nhiều người thất nghiệp vì quá trình phát triển có quy luật điều chỉnh của nó, và thành tựu của thời đại 4.0 đem lại sẽ có nguồn tài chính phục vụ cho an sinh xã hội.
Sài Gòn ngày 01/04/2020
TQT
