Nhiều chuyên gia kinh tế khuyên, startup cần hiểu rõ mình đang ở giai đoạn nào để xác định truyền thông phù hợp.
Theo ông Ngô Mạnh Cường – Tổng giám đốc FPT Online: “Truyền thông đòi hỏi kỹ năng và độ nhạy bén, nhưng nhiều startup vẫn còn mù mờ về vấn đề này. Sai sót trong chiến lược truyền thông có thể dẫn tới cái giá rất đắt bởi chi phí không mang lại giá trị sẽ trở thành gánh nặng”. Chuyên gia này cho rằng, startup nên phân giai đoạn tùy theo quy mô để truyền thông vừa phải.
Theo bà Valerie Vân Vũ – đại diện của Associate Venturra Discovery, ở giai đoạn tiền gọi vốn, startup phải có sản phẩm gần như sẵn sàng ra thị trường hoặc sản phẩm khả dụng tối thiểu. Khi đó họ mới cần đẩy mạnh truyền thông để thu hút nhân tài, nhà đầu tư và khách hàng. Mới ra mắt, họ cần tránh để đối thủ tiềm ẩn biết nhiều về kế hoạch và mô hình kinh doanh của mình.
Ông Nguyễn Ngọc Tiến – Công ty CP Wiziin cho biết, startup cần làm rõ nhu cầu đầu tư trong lĩnh vực mà mình kinh doanh và khẳng định sự hiện diện tại bộ lọc đầu tiên của các quỹ đầu tư trong bước này.
Theo ông Cường, có thể chọn nền tảng số dành cho cộng đồng startup, và sử dụng các công cụ QR Code, Social, app, AI, IoT… Xu hướng mới nhất là startup tạo nền tảng riêng rồi kết nối với hệ sinh thái khởi nghiệp. Tuy nhiên, độ phủ và tương tác của người dùng tại các nền tảng số chưa nhiều bởi startup còn xa lạ với khách hàng và nhà đầu tư.
Nếu chưa có ngân sách, startup có thể viết blog hoặc tạo webinar tại các trang thông tin nổi tiếng trong cộng đồng. Họ cũng có thể tận dụng mạng xã hội để tiếp cận nhà đầu tư tiềm năng vì các quỹ mạo hiểm vốn rất thích những kênh truyền thông mới.
Trong giai đoạn gọi vốn, startup nên chuẩn bị thông tin phù hợp với các nhà đầu tư mà mình nhắm đến. Ông Tiến khuyên, không nên truyền thông quá nhiều bởi startup có thể gặp rủi ro khi không đủ thời gian xử lý khủng hoảng có thể xảy ra từ sự chú ý cao độ của công chúng và các phương tiện truyền thông. Tầm nhìn, sự tinh tế của sản phẩm, tiềm năng thị trường và tố chất của đội ngũ sáng lập mới thúc đẩy nhà đầu tư ra quyết định đầu tư.
Văn hóa Á Đông thích phương thức truyền thông tinh tế và tần suất vừa đủ. Startup đạt được khả năng truyền miệng cao kiểu “hữu xạ tự nhiên hương” vẫn tốt hơn một tần suất truyền thông quá dày đặc và phô trương. |
Thông thường, các quỹ đầu tư mạo hiểm đầu tư toàn bộ nhu cầu vốn cho một startup trong một giai đoạn cụ thể. Điều này có hai lý do. Thứ nhất, các nhà sáng lập với phần vốn đa số sẽ có động lực để gắn bó và nỗ lực hơn với công ty khởi nghiệp. Thứ hai, với một lượng vốn đầu tư như nhau, việc nắm lượng cổ phần ít hơn sẽ đem lại định giá cao hơn cho startup. Điểm thứ hai chỉ phát huy giá trị khi yếu tố truyền thông tham gia. Thông tin về định giá sau đầu tư sẽ được công bố rộng rãi để góp phần xác lập mức giá đầu tiên của startup, hỗ trợ cho chiến lược thoái vốn của quỹ đầu tư trong các vòng tới.
Sau khi được đầu tư, startup nên nhân rộng nhân sự truyền thông bán hoặc toàn thời gian, hoặc cộng tác với công ty truyền thông. Họ cần quảng bá những giai đoạn phát triển quan trọng nên phải chú trọng xây dựng hình ảnh gần gũi và có ý nghĩa tốt đối với xã hội để thu hút thiện cảm người tiêu dùng.
Đến giai đoạn startup tăng tốc phát triển tiền IPO. Startup nên đầu tư ngân sách lớn hơn để hợp tác với công ty truyền thông tác động lên các nhà đầu tư lớn trên sàn chứng khoán mà startup niêm yết. Ngoài phương tiện báo chí phổ biến trong cộng đồng startup, còn phải đăng những bài chuyên đề ở báo chuyên ngành để nhấn mạnh tầm ảnh hưởng lâu dài tới độc giả.
Tuy nhiên, truyền thông vào giai đoạn này mang nhiều rủi ro vì mọi ánh nhìn đều đổ dồn vào startup. Những số liệu trong quá khứ, tiềm năng thị trường, hay thậm chí thói quen lập dị của nhà sáng lập đều có thể bị bóc tách và phân tích. Việc IPO không thành công có thể dẫn tới sự sụt giảm mạnh khách hàng và tiêu diệt luôn khát vọng thoái vốn của quỹ đầu tư.
Theo ông Tiến, văn hóa Á Đông thích phương thức truyền thông tinh tế và tần suất vừa đủ. Startup đạt được khả năng truyền miệng cao kiểu “hữu xạ tự nhiên hương” vẫn tốt hơn một tần suất truyền thông quá dày đặc và phô trương.