Linh Lam/ NDH
Ông chủ Highlands Coffee giàu có ra sao?
Highlands Coffee là chuỗi cửa hàng kinh doanh cà phê và đồ ăn nhanh do David Thái thành lập năm 2009. Ông David Thái sinh năm 1972, theo gia đình sang Mỹ định cư từ năm 1979 trước khi về Việt Nam vào năm 1996.
Từ hai cửa hàng ban đầu, Highlands Coffee dần mở rộng ra nhiều chi nhánh và tạo dựng được tên tuổi của mình.
Khi đang ăn nên làm ra, năm 2012, David Thái bất ngờ bán gần một nửa mảng kinh doanh của Công ty quốc tế Việt Thái (VTI) – chủ sở hữu Highlands Coffee cho Jollibee Foods. Theo đó, Tập đoàn Philippines đã chi ra 25 triệu USD để mua lại 49% bộ phận kinh doanh Việt Nam và 60% bộ phận kinh doanh Hong Kong của VTI do doanh nhân này sở hữu.
Ra đời cách đây hơn 40 năm, Jollibee Foods là một trong những chuỗi nhà hàng phát triển nhanh nhất châu Á. Công ty hiện điều hành hơn 5.900 cửa hàng ở Philippines và nhiều quốc gia khác trên thế giới. Ngoài thương hiệu gà rán Jollibee và Highlands Coffee, doanh nghiệp này còn đứng sau nhiều chuỗi F&B khác như Phở 24, Burger King, Coffee Bean & Tea Leaf, Tim Ho Wan…
Đứng sau thành công của Jollibee là nhà sáng lập và Chủ tịch Tony Tan Caktiong. Ông Tony Tan hiện sở hữu khối tài sản trị giá 1,1 tỷ USD và là một trong những người giàu nhất Philippines, theo bảng xếp hạng Real Time của Forbes.
Khởi nghiệp từ một hàng kem nhỏ ra đời vào năm 1975, Tony Tan Caktiong cùng với người em trai Ernesto Tanmantiong mơ ước tạo ra một đế chế thức ăn nhanh tại Philippines. Jollibee bắt đầu kinh doanh tại các thị trường quốc tế từ năm 1987. Đến năm 1995, công ty này đã có mặt tại nhiều nơi trên thế giới như đảo Guam, Dubai, Kuwait và Ả Rập Saudi. Jollibee gia nhập thị trường Mỹ từ năm 1998 và gần đây cũng xuất hiện tại Qatar, Singapore, Bahrain, Italia và cả Anh.
Jollibee Foods cho biết tập đoàn sẽ đẩy nhanh việc mở rộng thị trường toàn cầu trong năm nay sau khi lợi nhuận năm 2021 đã quay lại gần bằng thời điểm trước đại dịch.
Giấc mơ IPO dang dở và kết quả kinh doanh tại Việt Nam
Trước khi về tay Jollibee, Highlands Coffee có khoảng 50 cửa hàng. Đến năm 2016, thương hiệu này đã trở thành chuỗi cà phê và trà đầu tiên tại Việt Nam chạm mốc 100 quán. Điều dễ dàng nhận thấy là Highlands Coffee thường đặt cửa hàng ở những vị trí đắc địa, dưới chân các tòa nhà văn phòng, chung cư hay trung tâm thương mại.
Tính đến cuối năm 2021, chuỗi này có tổng cộng 483 cửa hàng tại cả Việt Nam và Philippines. Highlands Coffee hiện cũng là một trong những chuỗi cà phê có quy mô và doanh thu lớn nhất Việt Nam.
Từ cuối năm 2016, Jollibee Foods đã ấp ủ kế hoạch IPO Highlands Coffee trên sàn chứng khoán Việt Nam vào năm 2019. Tuy nhiên, vào tháng 7/2019, Bloomberg đưa tin thương vụ này đã bị hoãn lại nhưng Jollibee không tiết lộ lý do. Cùng thời điểm đó, tập đoàn Philippines công bố kế hoạch chi 350 triệu USD để mua lại chuỗi cà phê The Coffee Bean & Tea Leaf của Mỹ.
Theo số liệu mà Người Đồng Hành có được, doanh thu của Công ty cổ phần dịch vụ cà phê Cao Nguyên (đơn vị vận hành Highlands Coffee tại Việt Nam) trong hai năm 2019 và 2020 đều trên 2.100 tỷ đồng. Tuy nhiên, cả doanh thu và lợi nhuận trong 3 năm gần đây đều có xu hướng giảm.
Năm ngoái, chuỗi F&B này đạt doanh thu gần 1.729 tỷ đồng, giảm hơn 19% so với năm trước đó. Cũng trong năm 2021, Highlands Coffee ghi nhận khoản lỗ 19 tỷ đồng dù trước đó lãi hơn 55 tỷ đồng năm 2019 và hơn 44 tỷ đồng năm 2020.
Một trong những nguyên nhân khiến doanh thu và lợi nhuận của Highlands Coffee sụt giảm là Covid-19. Hơn hai năm qua là thời gian các doanh nghiệp ngành F&B Việt Nam phải chật vật để tồn tại. Đại dịch khiến các chuỗi thức ăn và đồ uống lao đao vì phải đóng cửa trong một thời gian dài để thực hiện quy định về giãn cách xã hội.
Những vụ lùm xùm nợ tiền thuê mặt bằng
Do không xoay sở đủ dòng tiền, Highlands Coffee liên tiếp vướng các vụ lùm xùm nợ tiền thuê mặt bằng trong thời gian qua. Tháng 11 năm ngoái, chuỗi cà phê xảy ra tranh chấp với Công ty Cổ phần Đầu tư MHL (đơn vị chủ quản tòa nhà Artemis – Thanh Xuân, Hà Nội) do nợ tiền thuê mặt bằng hơn một tỷ đồng.
Trong thời gian tranh chấp, người dân sinh sống quanh khu vực này từng phản ánh tình trạng nhiều nhân viên mang đồng phục Highlands Coffee tập trung, gây rối và xảy ra ẩu đả với bảo vệ tòa nhà. Không lâu sau, Công ty cổ phần Nhà Hòa Bình cũng gửi đơn tố cáo Highlands Coffee nợ gần 5 tháng tiền mặt bằng đến công an phường 25, quận Bình Thạnh, TP HCM.
Với áp lực chi phí đầu vào gia tăng, hồi cuối tháng 6, Highlands Coffee đã thông báo tăng giá sản phẩm 10-15%, tương đương 4.000-10.000 đồng mỗi sản phẩm. Thông tin này sau đó vấp phải nhiều ý kiến trái chiều từ phía người tiêu dùng. Về phía doanh nghiệp, chuỗi cà phê lý giải rằng động thái trên nhằm giữ vững và nâng cao hơn chất lượng sản phẩm, dịch vụ và trải nghiệm của khách hàng trước tình hình biến động thị trường.
Theo báo cáo của Reputa, Highlands Coffee là công ty dịch vụ F&B dẫn đầu về mức độ phổ biến trên mạng xã hội trong tháng 6, với tổng lượng tương tác các bài đăng truyền thông trên fanpage lên đến 104.525 lượt.
