Trần Quí Thanh
Cả nước khởi động nhiều chương trình Startup, đi đâu cũng nghe khởi nghiệp, rất phấn khởi. Nhưng đã có thống kê đầy đủ trong 5 năm qua, bao nhiêu dự án khởi nghiệp thành công, trong đó, chính quyền và cộng đồng có vai trò như thế nào để doanh nghiệp khởi nghiệp thành công.
Một doanh nghiệp khởi nghiệp, vai trò cá nhân hay nhóm người tham gia đương nhiên là chủ chốt, nhưng sự hỗ trợ bằng các chính sách của nhà nước và đóng góp khác của cộng đồng xã hội rất quan trọng, nó tác động tích cực đến sự thành công của doanh nghiệp.
Một trong những sự hỗ trợ đó là vốn, một doanh nghiệp khởi nghiệp dứt khoát cần đến vốn. Nhưng tại TPHCM, các dự án khởi nghiệp được chọn vẫn chỉ được hỗ trợ đến 2 tỉ đồng. Vốn không phải là yếu tố quyết định của thành công, nhưng không có vốn thì không làm được cơm cháo gì.
Theo bà Đặng Mỹ Châu, Tổng Giám đốc Topica, việc thiếu chính sách hỗ trợ gọi vốn lẫn thoái vốn dẫn đến tình trạng startup Việt “chạy” ra nước ngoài lập công ty, bà Châu dẫn chứng: “Trong khi startup tại Singapore chỉ mất 1 tuần để hoàn tất thủ tục gọi vốn và giải ngân thì startup tại Việt Nam mất đến 8 tháng đến 1 năm. Dự án startup chỉ có thời gian chuẩn bị 6 tháng để “chạy”, kết quả là dự án chưa gọi được vốn thì đã “chết”.
Vốn không chỉ của ngân sách, mà còn từ các quỹ đầu tư tư nhân. Khi có một dự án khởi nghiệp được thẩm định và tuyển chọn, quỹ đầu tư sẽ hỗ trợ vốn để triển khai dự án, theo lộ trình, giai đoạn phát triển dự án. Nhưng muốn làm được việc này, phải xây dựng và ban hành các quy định mang tính pháp lý để quỹ đầu tư tư nhân hoạt động, đảm bảo lợi ích cho cả hai bên và đảm bảo sự an toàn cho nhà đầu tư.
Một trong những cách mang lại giá trị gia tăng là phải làm ra sản phẩm sáng tạo, nó không chỉ mang lại lợi ích cho doanh nghiệp và còn cho nền kinh tế đất nước. Cho nên, đối với những dự án startup làm ra sản phẩm sáng tạo, thì nhà nước nên có chính sách ưu đãi đặc biệt.
Có ý kiến cho rằng, nhà nước có quỹ đất, cần đầu tư xây dựng khu công nghiệp cho các dự án khởi nghiệp hoạt động với chi phí ưu đãi có thời hạn. Sự hỗ trợ này sẽ giúp cho các doanh nghiệp đỡ gánh nặng về chi phí ban đầu cho cơ sở để tập trung nguồn lực cho sản xuất kinh doanh. Khi doanh nghiệp đã trưởng thành, kinh doanh hiệu quả, thì tính toán lại giá thuê, để lấy nguồn tài chính hỗ trợ các dự án khởi nghiệp khác.
Doanh nghiệp khởi nghiệp có chuyên môn về lĩnh vực riêng của họ, nhưng phần lớn thiếu hiểu biết cơ chế chính sách, các quy định của pháp luật. Chính quyền cần có các bộ phận chuyên môn hướng dẫn để giúp họ các bước đi ban đầu.
Nói tóm lại chính quyền có vai trò như bà đỡ để cho doanh nghiệp startup được “chui ra” thương trường mẹ tròn con vuông.
Sài Gòn 11/9/ 2017
TQT
