Trần Quí Thanh
—–
Thưa bác,
Vợ chồng cháu đã nhận được câu trả lời của bác về nghệ thuật đàm phán. Cảm ơn bác nhiều lắm ạ.
Tuy nhiên chúng cháu vẫn gửi tới bác tâm sự này: “Để tạo động lực nhiều hơn cho nhân viên, nên dùng “cây gậy” hay “củ cà rốt”?” Câu hỏi có vẻ sơ đẳng này đã làm vợ chồng cháu tranh luận rất nhiều, vì nếu câu trả lời dùng cả hai thì dễ nhưng câu trả lời chỉ được dùng 1 trong 2 thì quá khó.
Chúng cháu chờ đợi bác câu trả lời của bác.
Kính chúc bác muôn vàn sức khoẻ.
Lê Nguyên – Hoàng Thuý Hà (Tp vinh): nguyenyeuhalamlam@gmail.com
—–
Lê Nguyên – Hoàng Thúy Hà thân mến!
Hầu như tất cả các tổ chức, doanh nghiệp đều sử dụng cả “cây gậy” và “củ cà rốt” trong quản trị, điều hành. Từ trước đến nay, bác chưa thấy có bất cứ một tổ chức nào đưa ra được kết luận khoa học về hiệu quả của việc sử dụng “cây gậy và củ cà rốt” đối với đơn vị mình, chỉ thực hiện theo thói quen, đó là luôn có thưởng và phạt đi kèm.
Còn quan điểm của bác thì không phải áp dụng cả “cây gậy và củ cà rốt” như vậy, mà chỉ tập trung vào việc khen thưởng để động viên tinh thần làm việc của mọi người. Bác không phải là chuyên gia tâm lý để phân tích sâu về các yếu tố tâm lý của con người, nhưng từ sự cảm nhận của chính mình, bác khẳng định rằng con người thích động viên hơn răn đe. Cho nên, các biện pháp tạo áp lực để bắt người khác phải phục tùng mệnh lệnh không có hiệu quả bằng sự động viên, khen thưởng, thậm chí chỉ một lời tuyên dương.
Hãy quan sát ngay trong công ty của cháu, người làm tốt được tuyên dương hay trao phần thưởng sẽ rất vui, vấn đề không phải là vật chất, mà “một miếng giữa làng bằng một sàn sau bếp”.
Ngược lại, người bị nêu tên vì làm điều gì đó không tốt, thì không phải khi nào họ cũng tự khắc phục sửa chữa, mà sẽ mang sự mặc cảm ở trong lòng, có thái độ tiêu cực hơn tích cực.
Đa số con người thích sự khuyến khích, cho nên đưa ra các “củ cà rốt” như tăng lương, phần thưởng, thì họ sẽ tích cực hưởng ứng. Như nếu sử dụng “cây gậy” như trừ lương hay cắt đi những quyền lợi khác thì họ không muốn làm, cho dù có thể họ bị hạ lương thật. Vì thế, hãy lựa chọn “củ cà rốt” thay cho “cây gậy” khi muốn nhân viên tích cực làm việc.
Hai cháu thử nhớ lại những kỷ niệm của mình từ hồi trẻ con thử xem, khi cháu làm điều gì đó được ba má khen và động viên thì mình rất sung sướng, hạnh phúc và muốn làm những điều tương tự như thế để tiếp tục được khen. Ngược lại, khi bị ra lệnh phải làm điều này hoặc ngăn cấm không được làm điều kia và đưa ra hình phạt, thì cho dù cháu có nghe lời thì thái độ và hành động của cháu cũng không tích cực.
Người lớn cũng như trẻ con thôi, hãy chỉ sử dụng “củ cà rốt”, “cây gậy” sẽ giết chết mọi nguồn cảm hứng.
Chúc hai cháu thành công.
Trần Quí Thanh
(Hãy gửi thư cho tôi: tranquithanh1953@gmail.com)
