Trần Quí Thanh
Ngân hàng nhà nước đang lấy ý kiến dự thảo Nghị định quy định về thanh toán không dùng tiền mặt. Đây là một bước tiến bộ trong thanh toán mang lại nhiều lợi ích, rất đáng được ủng hộ.
Việt Nam là một quốc gia xài tiền mặt, lạc hậu, dẫn đến nhiều hậu quả. Trong đó, tham nhũng có điều kiện để che giấu, và nhà nước khó kiểm soát được những dòng tiền tham nhũng.
Hình thức thanh toán tiền mặt cũng tạo ra nhiều lỗ hổng để trốn thuế. Nhà nước thất thu không nhỏ từ tập quán sử dụng tiền mặt. Chấn chỉnh để minh bạch đồng tiền trong toàn xã hội là điều vô cùng cần thiết.
Tuy nhiên, liên quan đến các khái niệm về tiền di động trong dự thảo nghị định quả thực tui rất băn khoăn. Tiền di động được định nghĩa là “tiền điện tử do tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán kinh doanh dịch vụ viễn thông phát hành và định danh khách hàng thông qua cơ sở dữ liệu thuê bao di động”.
Nếu định nghĩa như vậy thì tiền di động có phải là một loại tiền ngoài tiền Việt Nam đồng?
Còn nếu tiền di động là giá trị tiền tệ lưu trữ trên các phương tiện điện tử thì là chuyện khác. Bởi vì, “điện tử” chỉ là công cụ thanh toán, còn tiền vẫn là tiền pháp định – Việt Nam đồng, chẳng có loại tiền điện tử hay tiền di động.
Trên thực tế, có nhiều cách thanh toán, và chỉ hiểu một cách đơn giản điện tử là một công cụ mang lại tiện ích cho người sử dụng. Và cho dù công cụ nào, thanh toán cũng được xác định qua tài khoản của ngân hàng. Tui không có tiền trong ngân hàng thì không thể thanh toán được cho dù có công cụ.
Làm rõ hai khái niệm tiền và công cụ thanh toán để không có sự nhập nhằng. Nhà nước tạo điều kiện để cho các nhà sản xuất cung ứng công cụ cung cấp sản phẩm cho thị trường tài chính tiền tệ, nhưng không thể mất kiểm soát, vì sẽ dẫn đến rối loạn thị trường tiền tệ, chưa kể là những kẻ hở cho rửa tiền, lừa đảo…
Chính phủ Việt Nam không chấp thuận sử dụng tiền ảo, đó là một cách để kiểm soát, vậy thì các loại tiền di động chỉ được chấp nhận khi nó được xem là công cụ thanh toán tiền, còn nếu không thì cũng là một loại tiền ảo.
Tóm lại là chỉ có Ngân hàng Nhà nước Việt Nam phát hành duy nhất một loại tiền là Việt Nam đồng, không có bất cứ công ty, tổ chức nào phát hành tiền gọi là tiền điện tử. Các dịch vụ điện tử khác chỉ là công cụ thanh toán. Hoạt động thanh toán đúng quy định của pháp luật, chỉ khác nhau về công cụ thanh toán mà thôi.
Sài Gòn ngày 19/11/1019
TQT
Đọc thêm bài, link: Rối rắm tiền di động, tiền điện tử
(https://www.thesaigontimes.vn/296826/Roi-ram-tien-di-dong-tien-dien-tu.html)
